Heb je in je leefsituatie een aantal hulpmiddelen nodig,
zoals bijvoorbeeld een eetapparaat of een boodschappenwagen? Heb je behoefte aan
aangepast meubilair, bredere deuropeningen of een aangepaste wagen? Zou je de
bijstand van een tolk voor doven en slechthorenden kunnen gebruiken, of heb je nood aan een brailleleesregel of een spraaksynthesizer?
Ja kan bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
terecht voor financiële tegemoetkomingen voor dergelijke
hulpmiddelen, aanpassingen of bijstand.
Een belangrijk principe voor de tegemoetkomingen is dat van de meerkost. Het VAPH komt immers enkel tussen in de bijkomende
uitgaven ten aanzien van de kosten die een persoon zonder handicap in
gelijkaardige omstandigheden heeft.
Voor info over de hulpmiddelen en aanpassingen in de werksituatie moet je bij de VDAB zijn.
Welke hulpmiddelen?
Alle soorten hulpmiddelen en aanpassingen waarvoor je bij het VAPH een
tegemoetkoming kunt krijgen, zijn samengebracht in de zogeheten refertelijst.
Deze lijst biedt een overzicht van de hulpmiddelen en aanpassingen waarvoor je
een tegemoetkoming kunt krijgen. Per hulpmiddel of aanpassing staat aangegeven
hoe groot het maximumbedrag van de tegemoetkoming is. Dat maximumbedrag heet het refertebedrag..). Heb je door je specifieke of uitzonderlijke
zorgbehoefte een hulpmiddel of aanpassing uit de refertelijst nodig met een veel
hogere kostprijs dan het refertebedrag, dan kan het VAPH dit hulpmiddel of die
aanpassing eventueel toch terugbetalen. Je moet hiervoor een aanvraag doen bij de
Bijzondere Bijstandscommissie (BBC) en de noodzaak van het duurdere hulpmiddel
of de aanpassing goed motiveren. Aan elk hulpmiddel is de categorie eenvoudig
hulpmiddel of duurder hulpmiddel verbonden. De aanvraag procedure verschilt
naargelang de categorie. De refertelijst kan je bekomen op het gemeentehuis of onderaan downloaden. Ze wordt regelmatig aangepast.
Indien je een aanpassing of hulpmiddel nodig heeft dat niet in de lijst vermeld
wordt, kan je aan de bijzondere bijstandscommissie de vraag stellen om toch een
tegemoetkoming te krijgen. Het hulpmiddel of de aanpassing in kwestie moet dan
wel minimum € 250 kosten en je zal je uitzonderlijke vraag in functie van je
persoonlijke situatie goed moeten motiveren. Voor een aantal zaken (bijvoorbeeld
fietsen met een motor, speciale onderwijsleersmiddelen, etc.) komt het VAPH nooit
tussen. Een volledige opsomming vind je ook op de website van VAPH.
Hoe aanvragen?
Om van tegemoetkomingen voor hulpmiddelen en aanpassingen te kunnen genieten
moet je bij het VAPH ingeschreven zijn. Dit doe je door onderaan het aanvraagformulier in te vullen en aan de
provinciale afdeling van het VAPH in de provincie waar je woont te bezorgen. Het
is heel belangrijk dat je eerst je aanvraag indient en pas
daarna tot de aankoop van het hulpmiddel of de aanpassing overgaat.
De tweede stap van de aanvraagprocedure is de opmaak van een
multidisciplinair adviesrapport. Hiervoor moet je een beroep
doen op een multidisciplinair team (MDT) dat gespecialiseerd is in 'individuele
materiële bijstand' (IMB). Dit team heeft een speciale erkenning voor de opmaak
van dergelijke adviesverslagen. In het verslag neemt het team alle elementen op
die belangrijk zijn om te oordelen over uw vraag voor hulpmiddelen of
aanpassingen.
Sinds 1 januari 2009 kan je in bepaalde omstandigheden tegemoetkomingen voor
hulpmiddelen of aanpassingen aanvragen zonder adviesrapport van een multidisciplinair team. Die mogelijkheid gaat op voor een
tweetal situaties:
Vervanging van een hulpmiddel
Een hulpmiddel of aanpassing waarvoor je in het verleden een
tegemoetkoming van het VAPH kreeg, is aan vervanging toe. Én de zogeheten
'refertetermijn', d.i. de gemiddelde verwachte levensduur van het hulpmiddel of
de aanpassing, is verstreken. (Je vindt de refertetermijn voor ieder hulpmiddel
of aanpassing terug in de refertelijst.)
Aanvraag van eenvoudige hulpmiddelen
Je hebt in het verleden al een tegemoetkoming voor een hulpmiddel of een
aanpassing goedgekeurd gekregen en je vraagt nu een zogeheten 'eenvoudig'
hulpmiddel of aanpassing aan. (De eenvoudige hulpmiddelen of aanpassingen zijn
in de refertelijst aangeduid met een sterretje (*).
In deze situaties volstaat een gemotiveerde aanvraag, bij
voorkeur aan de hand van het formulier onderaan.
Je hoeft dan geen formulier
'Aanvraag tot inschrijving en bijstand' in te dienen.
Is je hulpmiddel of aanpassing aan vervanging toe en is de refertetermijn nog
niet verstreken, dan moet je wel bij je multidisciplinair team langsgaan voor een
adviesrapport.
Is je aanvraagdossier volledig, dan beslist het VAPH of je een tegemoetkoming
voor de gevraagde hulpmiddelen en aanpassingen krijgt.
Voor aanvragen vanaf 1 januari 2009 is de geldigheid van de
beslissingen beperkt tot twee jaar. Voor woningaanpassingen is de
beslissing vier jaar geldig. Beslis je pas na die termijn het hulpmiddel aan te
kopen of de aanpassingen te laten uitvoeren, dan moet je een nieuwe aanvraag
indienen.
Terugbetaling
Beslist het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) tussen te
komen in de kosten voor hulpmiddelen en aanpassingen aan je woning of auto, dan
is het principe dat het VAPH je de factuur of een deel ervan terugbetaalt.
Je moet eerst je aanvraag tot tegemoetkoming bij de provinciale afdeling van
het VAPH indienen. Pas nadien mag je het hulpmiddel of de aanpassing aankopen.
Het veiligst is te wachten tot je een positieve beslissing van het VAPH gekregen
hebt en je dus zeker bent dat je een tegemoetkoming zult ontvangen. Achteraf
vaststellen dat een dure investering toch niet in aanmerking komt voor
terugbetaling, kan bijzonder onaangenaam zijn. Enkel in het geval van een eerste aanvraag voor een tegemoetkoming voor hulpmiddelen of
aanpassingen kan je uitzonderlijk hulpmiddelen of aanpassingen aankopen tot
maximum één jaar voorafgaand aan je aanvraag.
Wanneer je het hulpmiddel of de aanpassing aangekocht hebt, stuur je de
originele factuur naar de provinciale afdeling van het VAPH. De factuur moet
opgesteld zijn op jouw naam.
Voor aanvragen vanaf 1 januari 2009 heb je hiervoor twaalf
maanden de tijd. Is een factuur ouder dan dat, dan betaalt het VAPH niet meer.
Voor aanvragen voor 1 januari 2009 moet de factuur binnen de
zes maanden na de factuurdatum bij het VAPH ingediend zijn.
Normaal gezien betaal je eerst zelf de factuur voor je hulpmiddel aan
de leverancier en betaalt het VAPH pas nadien het bedrag van de factuur aan jou
terug.
Geef je er echter de voorkeur aan het VAPH zelf de factuur te laten
betalen, dan volgt u de zogeheten 'derdebetalersregeling'. In dat geval
geef je de toestemming aan het VAPH om in jouw plaats de factuur rechtstreeks aan
de leverancier te betalen. Je kan dat doen door middel van het formulier
'Rechtstreekse betaling aan leverancier'. De leverancier moet uiteraard akkoord
gaan met deze betaalwijze.
meer info op: www.vaph.be.
Downloads